Het onderzoek

Delta Bruinvis voert foto-identificatieonderzoek uit naar de bruinvissen in de Oosterschelde. Het belangrijkste doel van dit onderzoek is om individuen te herkennen en hiermee de (sub)populatie bruinvissen in de Oosterschelde te kunnen monitoren. Zowel vanaf land als vanaf het water worden foto’s van bruinvissen gemaakt. Deze foto’s worden vervolgens nauwkeurig bekeken en vergeleken met eerder gemaakte foto’s. Alle foto’s worden per individu gesorteerd en in een database bewaard. In deze database heeft elk individu een unieke code voor de linker- en rechterzijde. Delta Bruinvis beheert een zeer uitgebreide database met duizenden foto’s die in de afgelopen jaren zijn gemaakt. Inmiddels zijn de gegevens van meer van 100 verschillende bruinvissen in deze database opgenomen en dit aantal groeit nog steeds. Klik hier om voorbeelden te zien.

Met behulp van foto-identificatie is de kennis over bruinvissen in de Oosterschelde flink toegenomen. Niet alle individuen die in de database staan zullen nog in de Oosterschelde rondzwemmen, maar wel is bekend dat dit er momenteel meer dan 70 zijn. Een belangrijke andere ontdekking is dat veel van deze bruinvissen hier jarenlang verblijven. Dit lijken dus vaste bewoners te zijn die niet naar de Noordzee trekken. Met behulp van foto’s kan zelfs worden vastgesteld twee individuen die in 2009 al werden gefotografeerd in 2022 nog steeds in de Oosterschelde aanwezig zijn. Toch worden elk jaar ook enkele ‘nieuwe’ bruinvissen gezien die nog niet in de database staan. Dit kunnen dieren afkomstig uit de Noordzee zijn of dieren die in de Oosterschelde zijn geboren. Bruinvissen planten zich namelijk ook voort in de Oosterschelde.

Boven: Bruinvis L040R014 in 2018 en 2022 met kenmerkend pigment omcirkeld.
Onder: Bruinvis L009R042 in 2015 en 2020 met kenmerkende littekens omcirkeld.
(foto’s © A.E. Podt)

Elk jaar worden moederdieren met pasgeboren kalfjes gezien en ook wordt geregeld paargedrag waargenomen. De meeste kalfjes worden in juni en juli geboren. Met behulp van foto-identificatie is vastgesteld dat vrouwtjes soms meerdere opeenvolgende jaren kalfjes krijgen. En ook is waargenomen dat jonge bruinvissen succesvol kunnen opgroeien, door ze in de jaren na hun geboorte zelfstandig, zonder moeder opnieuw te identificeren. 

L087R085 als kalf (links) en als tweejarige (rechts).
(foto’s © A.E. Podt)

Naast dat er jaarlijks meerdere bruinviskalfjes in de Oosterschelde worden geboren, overlijden er natuurlijk ook dieren. Elk jaar worden zo’n 10 tot 25 dode bruinvissen in de Oosterschelde gevonden. Meestal zijn de dode bruinvissen al te ver vergaan om te kunnen matchen met individuen uit de foto-identificatiedatabase, maar wanneer het overleden dier nog in goede staat is worden foto’s uitgewisseld om te vergelijken. Sinds 2019 heeft dit meerdere matches tussen levend gefotografeerde dieren en later dood gevonden dieren opgeleverd. Klik hier om meer over de matches te lezen.

Eén van de doodsoorzaken die bij bruinvissen in de Oosterschelde wordt gevonden is een aanval door een grijze zeehond. In de Oosterschelde zwemmen veel bruinvissen rond met grote littekens, die deels verklaard kunnen worden door de aanval van een grijze zeehond. Door foto-identificatie is vastgesteld dat deze bruinvissen na zo’n aanval nog jarenlang waargenomen kunnen worden. Gelukkig hoeft zo’n aanval dus niet altijd fataal te zijn. Klik hier om meer over dit onderwerp te lezen.